Hoe u via een Nederlands octrooi optimaal profiteert van de Innovatiebox

Geschreven door Ferdinand Leeger

Een praktische gids voor ondernemers & mkb-bedrijven, door Octrooibureau Los & Stigter (Amsterdam)

Een vliegende start

Merel* – oprichter van een snelgroeiende cleantech-scale-up in de Houthavens – zag haar brutowinst vorig jaar verdampen in de vennootschapsbelasting van 25,8 %. Tijdens een kop koffie bij Los & Stigter hoorde ze voor het eerst over de Innovatiebox: als zij haar warmtepomp­technologie patenteert én het project al via een WBSO-subsidie loopt, wordt de winst uit die vinding nog maar tegen 9 % belast. In één klap kwam er ruimte vrij om een nieuwe productgeneratie te financieren.

* Merel is een fictief voorbeeld; iedere gelijkenis met bestaande personen berust op toeval.

Innovatiebox in één oogopslag

  • Wat is het? Een fiscale faciliteit binnen de vennootschapsbelasting.

  • Voor wie? Ondernemingen die winst maken met eigen innovatie, bewezen via een S&O-verklaring (WBSO) of een octrooi/kwekersrecht/software-auteursrecht.

  • Belastingvoordeel: effectief tarief van 9 % in plaats van 15 % (eerste schijf) of 25,8 % (tweede schijf).

  • Waarom snel handelen? Een WBSO werkt niet met terugwerkende kracht; een octrooi verlengt de duur van het voordeel aanzienlijk.

Waarom een octrooi de turbo is onder uw Innovatiebox

  • Bewijs van inventiviteit – Een positief beoordeeld en verleend Nederlands octrooi bevestigt objectief dat uw vinding nieuw en technisch inventief is. Dat versnelt het overleg met de Belastingdienst.

  • Onderhandelings­kracht – Beschermde IP-rechten verhogen de waardering in investeringsrondes en bij bankfinanciering.

  • Langere dekking – Waar een WBSO-beschikking jaarlijks vernieuwd moet worden, blijft een octrooi tot twintig jaar geldig, waardoor de Innovatiebox langer toepasbaar is.

Stap-voor-stap naar fiscale besparing

  1. Idee- & octrooi-quickscan

    • Plan een vrijblijvende intake met een octrooigemachtigde van Los & Stigter.

    • Bepaal wat u patenteert, wat u als handelsgeheim bewaart en wat u publiceert.

  2. WBSO-aanvraag indienen

    • Doe dit minimaal één maand vóór de start van het R&D-werk via het RVO-eLoket.

    • Registreer R&D-uren en kosten nauwkeurig in het portaal.

  3. Octrooi aanvragen bij Octrooicentrum NL

    • Laat de gemachtigde een concept beschrijving en claims opstellen.

    • Dien de aanvraag in; reken op ± 9 maanden voor het nieuwheidsrapport en ± 18 maanden tot verlening.

  4. Nexus-administratie opzetten

    • Splits alle R&D-kosten uit (salarissen, materialen, subcontracting, octrooitaksen).

    • Koppel omzet per productlijn aan de bijbehorende WBSO of het octrooi.

  5. Innovatiebox-methode kiezen

    • Forfaitair: wijs 25 % van de totale winst toe aan 9 % (handig bij kleinere winsten, max. € 25 mln).

    • Nexus-methode: bereken exact welk winstdeel uit kwalificerende IP komt (verplicht bij grotere bedragen).

  6. Vooroverleg met de Belastingdienst (optioneel, maar verstandig vanaf ± € 500 k winst)

    • Dien het formulier “Vooroverleg Innovatiebox” in en leg uw methode voor.

  7. Aangifte vennootschapsbelasting

    • Vul het Innovatiebox-winstdeel in rubriek 3.16 in en voeg het nexus-dossier en een kopie van het octrooicertificaat toe.

  8. Jaarlijkse herbeoordeling

    • Controleer of nieuwe projecten of octrooien toegevoegd moeten worden.

    • Verleng WBSO-beschikkingen tijdig en update uw administratie.

Handige hulpmiddelen en links

Veelgemaakte fouten

  • Te laat starten – De WBSO werkt nooit met terugwerkende kracht.

  • Onvolledige administratie – Zonder sluitend nexus-dossier riskeert u navorderingen.

  • Geen IP-eigendom – Bij contract-R&D kan het octrooi bij de opdrachtnemer liggen; zonder eigendom geen Innovatiebox.

Twee fictieve praktijkcases

  • Daan – AI-softwarestudio in Utrecht*


    Daan ontwikkelt een machine-learning-model om plantziekten te herkennen. Hoewel hij niets fysieks uitvindt, combineert hij een software-auteursrecht met WBSO. Zo mag hij 40 % van zijn winst tegen 9 % belasten en investeert hij de bespaarde € 120 k in GPU-servers.

  • Linh – Food-tech scale-up in Leeuwarden*


    Linh patenteert een proces om plantaardige vezels om te zetten in “visfilet”-textuur. Dankzij haar octrooi én een kennisvoucher kwalificeert ze voor de Innovatiebox. De lagere belastingdruk (€ 310 k over drie jaar) financiert haar pilotfabriek, waarmee ze nu Duitse retailers belevert.

* Beide voorbeelden zijn volledig fictief en dienen uitsluitend ter illustratie.

8. Conclusie – tijd om in actie te komen

Een Nederlands octrooi is meer dan juridische bescherming; het is een hefboom voor structurele belasting­besparing. Combineert u het patent met een solide WBSO-traject, dan verandert de Innovatiebox in een duurzame financieringsbron voor groei.

Wilt u weten hoeveel ú kunt besparen?
Plan vrijblijvend een quickscan met Los & Stigter:
📞 020 - 623 68 32 · ✉ info@losenstigter.nl

Investeer in bescherming, verlaag uw belasting, versnel uw innovatie.



Ferdinand Leeger
Volgende

Harmonizing Claim Interpretation at the EPO